ŞAMPANYAYI KİM İCAT ETTİ?
Fransız arkadaşlar için biraz şok etkisi yaratabilir ancak şampanyayı İngilizler buldu. Sizleri gereksiz bilgilerle donatmaya devam etmek istiyorum. Az çok alkol kültürü olanlar bilirki, içkilerin mayalanma işlemi ortaya doğal bir köpük çıkarmaktadır. İlk içkiler üretilmeye başlandığından beri insan oğlunun en büyük derdi bu köpüğü kontrol etmek olmuştur. İngilizler 16. yüzyılın başlarında Champagne’den litre litre asit içermeyen şarap ithal edip, onların mayalanma işlemini tamamlamak için içlerine şeker ilave ettiler. Bu şekerin şaraba eklenmesi, onu köpüklü şarap haline getirdi. Bu köpüklü şarabın gazı kaçmaması için, onları yüksek basınca dayanıklı şişelere koydular ve ağızlarını mantar ile tıkadılar.
İngiliz Kraliyet Akademisi arşivlerine bakılacak olursa, günümüzde “methode champenoise” yani “şampanya metodu” olarak bilinen usül, 1662 yılında Birleşik Krallık topraklarında kayda geçirilmiştir. Peki Fransızlar bu işin neresinde diye soracak olursanız, tabiki pazarlama gücü ve damak zevki cevabını alırsınız. Brüt şampanya tarifini mükemmel hale getirmeleri 1876 yılına kadar beklemek durumunda kaldı. Fransızların gastronomi konusunda ingilterenin çok ötesinde olduğunu sanıyorum herkes kabul ediyor.
En Çok Şampanya Tüketen Ülkeler
İngiltere ilginç bir şekilde Fransız Şarapları’nın en büyük müşterisi durumundadır. 2004 yılı rakamlarına göre İngiltere’de 35 milyon şişeye yakın şampanya içilmiştir. Bu rakam bütün şampanya ihracat rakamının yaklaşık üçte biri olduğunu belirtmem lazım. İngilizler; Amerika’nın iki, Almanya’nın üç ve İspanyolların yirmi katı şampanya tüketmektedir. Tamam tadı güzel olabilir ama birazcık abartmışlar sanki.
Peki Dom Perignon şampanyaya nasıl bir farklılık kazandırdı? Artık onun şampanyayı icat etmediğini biliyorsunuz. Daha önce yukarıda belirttiğim gibi o da zamanının çoğunu ürettiği içkilerin köpüklerini yok etmek için harcadı. Kendisinin meşhur lafı “Yıldızları içiyorum” ileriki dönemlerde reklam kampanyalarına malzeme olmuştur. Kendisinin bu içkiye kattığı değer aslında, değişik üzüm türlerini karıştırarak muhteşem tatlar elde etmesiydi. Bunun yanında mantar tıpa için tel ve kenevir kafesi kullanması da oldukça zekice bir yöntemdi.
Peki her köpüklü şarap şampanya mıdır? Asla değildir. Ucuz yollarla üretilen köpüklü şarapların isimlerine şampanya denmesini Amerikalılar sağlıyor. 1891 yılında imzalanan “Madrid Anlaşması” şampanya isminin sadece Champagne bölgesinde kullanılabilmesine olanak veriyordu. 1919 yılında imzalanan Versailles Anlaşması bu kararı tanıdı ancak Amerika ve Almanya ile farklı bir antlaşma imzalayarak, yasak kalktığında bu yasal boşluktan yararlandı ve kendi şampanyamsılarını piyasaya sürdü. Gerçek şampanyaların satış rakamları ucuz rakipleri yüzünden düşmeye başladı. Artık şampanyayı kimin bulduğunu biliyorsunuz. Gülce güle kullanın.