MARCO POLO KİMDİR?

Sanılanın aksine  Marco Polo Hırvatistan doğumludur. Marco Polo 1254’te (daha sonradan Venedik’in bir uzantısı olan) Dalmaçya’nın Korcula adasında Marko Piliç dünyaya gözlerini açtı.
Uzakdoğu’ya tam olarak 17 yaşındayken tüccar tanıdıklarıyla birlikte mi gittiğini, yoksa yalnızca Karadeniz’deki ticaret noktalarında konaklayan, İpek Yolu tüccarlarının anlattıklarını kağıda mı geçirdiğini sanırım asla bilmemiz mümkün olmayacak.

Ancak kesin emin olduğumuz birşey varsa, o da Marco Polo’nun meşhur gezi kitabının büyük bölümünün, 1296’da Cenevizlilere esir düştükten sonra aynı hapishanede kaldığı romantik hikaye yazarı Rustichello da Pisa’nın çalışması olduğudur. Marco Polo’nun hikayeleri anlattı, Rustichello da Marco Polo’nun hiç bir zaman bilmediği dil olan Fransızca olarak bu eseri kağıda döktü. 1306’da ortaya çıkan eser komik bir dille yazıldı ve matbaadan önceki dönemde çok satan bir kitap oldu. Ama kronolojik tarih bilgileri açısından hiç güvenilir bir kaynak değildir. Şu anda tam olarak bilemediğimiz sebeplerden ötürü, orijinal başlığı il Milione (“Milyon”) olan esere, çok geçmeden “bir milyon yalan” lakabı takıldı ve (artık çok varlıklı ve ünlü bir ticaret adamı olan) Marco Polo “Bay Milyon” olarak anımsanda. Bu kitap “Harikaların Harika Kitabı” kategorisinde yer alan bir başlığın ilgi çekici bir 13. yüzyıl sürümüydü. Günümüze kitabın orijinal el ile yazılmış hali bulunmamaktadır.

Marco Polo Keşifleri

Marco Polo’nun makarna türevlerini ve dondurma kültürünü İtalya’ya taşıdığı bilinir. Aslında makarna çeşitleri 9. yüzyılda Arap ülkelerinde oldukça yaygındı ve 1279’da (Marco Polo’nun geri döndüğü söylenen tarihten 25 yıl önce) Cenevizlilerde makarnadan söz ediliyordu. Yemek tarihçisi Alan Davidson’ın tezine göre bu efsane, gitse gitse ancak 1929’a kadar geri gidebiliyor; çünkü ilk kez o tarihte Amerika’da makarnalarla ilgili bir dergide söz edilmiş. Dondurma bir Çin icadı olabilir, ama batıya Marco Polo tarafından getirilmiş olması pek olası gözükmüyor; çünkü batıda 17. yüzyılın ortalarına kadar dondurmanın adı bile geçmiyordu.

Kim ne derse desin, Marco Polo dondurmayı Avrupa’ya taşımış olmasada çok önemli bir kaşif-gezgindir. Kendisinin adını Age of Empires 2 oynarken chat kısmını yazdığımızda bile haritadaki bütün karanlık bölgeler bir anda açılır ve tüm haritaya hakim olmamızı sağlardı. Dünya coğrafyası kendisine çok şey borçlu ve bu kadar saygı görmeyi kesinlikle hak ediyor.