BLOCKCHAIN NEDİR?
Blockchain denince pek çok kişinin aklına Bitcoin ve diğer crypto coinlerin arkasındaki teknoloji geliyor. Ancak blockchain’in potansiyel kullanımı dijital para birimlerinin çok daha ötesinde. Blockchain teknolojisinin hayran kitlesi gerçekten çok büyük. Bill Gates ve Richard Branson bile bu grubun içinde. Özellikle bankacı ve sigortacılar bu teknolojiyi nasıl daha efektif kullancaklarını öğrenebilmek için birbirleri ile yarışıyor. Peki Wall Street ve Silikon Vadisi neden bu kadar heyecanlı?
Basitçe Blockchain
Blockchain’i kısaca şifrelenmiş işlem takibi sağlayan bir dağınık database olarak tanımlamak mümkün. Hala çoğu insan, para transferi vb. işlemler için banka gibi güvenilir arabulucular kullanıyor. Ancak blockchain, tüketicilerin ve üreticilerin aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırarak doğrudan birbirlerine bağlanmalarına olanak tanıyor. Yani hem işinizi hızlı bir şekilde görüyor hemde aracılara para ödemekten kurtuluyorsunuz.
Chain içerisinde kullanılan cryptography, işlemlerin maksimum seviyede güvenli hale gelmesini sağlıyor. Bunun yanında yapılan işlemlerin networke bağlı herkes tarafından görülebilmesini ve merkezi olmayan bir veritabanına kayıt edilmesini sağlar. Bu networkün kurulmasındaki esas amaç, sistemde bulunan tüm bilgisayarların yapılan işlemi onaylamasından sonra database’e onaylanmış olarak kaydedilmesini sağlamaktır.
Blockchain Nasıl Çalışır?
Bitcoin örneği üzerinde duracak olursak, blockchain; dijital para biriminin her işlemini ayrıntılı bir şekilde depolar ve aynı Bitcoin’in birden fazla defa işlem görmesinin önüne geçer. Aşağıdaki şema aslında çok açık bir şekilde ifade ediyor.
A kullanıcısı B kullanıcısına Bitcoin göndermek istiyor. Göndereceği Bitcoin miktarını belirleyip karşı tarafın adresine göndermek için onay veriyor. Gönderilecek Bitcoin miktarı, kimden kime gönderildiği gibi detaylı bilgiler, Blockchain ağındaki diğer kullanıcılar tarafından onaylanıyor (Bitcoin Miner’ları) ve yeteri kadar onay alındığında işlem tamamlanmış oluyor.
Blockchain Neden Bu Kadar İlgi Çekti?
Bu teknoloji para, mal ve mülk de dahil olmak üzere ticari değeri olan neredeyse her şey için uyarlanabilir. Potansiyel kullanım alanı neredeyse sınırsızdır: vergilerin toplanmasından, bankacılık sistemlerinin çok zor gerçekleştiği bölgelere para transferine kadar. Sistem aynı zamanda dolandırıcılığı da azaltmaya yardımcı olabilir, çünkü yapılan her işlem kaydedilecek ve herkes tarafından görülebilecek bir şekilde işlenmektedir.
Kimler Bu Sistemi Kullanıyor?
Teorik olarak, blockchain’in ana hatları oturtulabilirse, internet erişimi olan herkes onu ticari işlemlerini yapmak için kullanabilecek. World Economic Forum’un yaptığı bir ankete göre şu anda global GDP’nin (Gross World Product) sadece %0,025’i yani 20 milyar dolarlık bir bölümü blockchain içerisinde tutuluyor.
Fakat Forum’un araştırması, önümüzdeki on yılda bunun artacağını öne sürüyor çünkü bankalar, sigortacılar ve teknoloji firmaları bu teknolojiyi yerleşimlerin hızlandırılması ve maliyetlerin düşürülmesi için bir yöntem olarak görüyorlar. Özellikle UBS, Microsoft, IBM ve PwC’nin bu konu üzerinde ciddi çalışmalar yaptıkları söyleniyor. The Bank of Canada bu teknoloji üzerinden demolar yapmaya bile başlamış durumda.
Mali teknoloji danışmanı Aite, sunduğu bir raporda bankaların 2016 yılında zincir üzerine 75 milyon dolarlık yatırım yaptıklarını söylüyor. Silikon Vadisi’nin konuya ağırlık vermesi ile bu miktar devede kulak kalabilir. Mali teknoloji danışmanı Aite’den bir rapor, bankaların geçen yıl blok zincir üzerinde 75 milyon dolar harcadıklarını tahmin ediyor. Ve Silikon Vadisi girişim sermayelileri de sıraya diziyorlar.